"De Vrijheid"

Heraanleg historisch centrum Ronse

De Vrijheid is het historisch stadsdeel rond Sint-Hermeskerk met onder meer de Kleine Markt, het Bruulpark en de Oude Sint-Martinuskerk. Het stadsbestuur heeft de voorbije jaren werk gemaakt van de historische herwaardering van dit stadsdeel. Een enorm project met heel wat mogelijkheden en gevolgen. Hieronder kan je de fases van het project nog eens chronologisch nalezen...  

Fase 2 : heraanleg De Vrijheid

Archeologische opgravingen

De opgravingen in De Vrijheid en het bijhorende onderzoek, gebeuren door SOLVA. SOLVA is het intergemeentelijk samenwerkingsverband voor streekontwikkeling. De heraanleg van het projectgebied en de rioleringswerken gebeurden in verschillende fases en hadden een aanzienlijke impact op het archeologisch erfgoed in dit gebied. In overleg met het stadsbestuur werd er voor gekozen om telkens vóór de eigenlijke werken een onderzoek op te starten en de aanwezige archeologische waarden in kaart te brengen. 

Hier lees je meer over de resultaten van de archeologische opgravingen in het gebied.

Stap per stap...

Juli - augustus 2019 : doorgaand verkeer opnieuw mogelijk

Op 29 juni 2019 was er de officiële opening van het St.-Martensplein. Sinds 1 juli 2019 is de St.-Martensstraat opnieuw open gesteld voor het verkeer. Het gebied van De Vrijheid werd hierbij afgebakend als woonerf met alle bijhorende verkeersregels :

- de snelheid is beperkt tot 20 km per uur;
- voetgangers mogen de ganse breedte van de openbare weg gebruiken;
- spelen is er eveneens toegelaten;
- bestuurders mogen de voetgangers niet in gevaar brengen en ze niet hinderen;
- bestuurders moeten bovendien dubbel voorzichtig zijn ten aanzien van kinderen;
- voetgangers mogen het verkeer niet nodeloos belemmeren;
- parkeren verboden, behalve op de plaatsen die hiervoor afgebakend zijn 

Vanaf vrijdag 5 juli 2019 gaat het archeologische onderzoek opnieuw van start in de Kerkhofweg.

Tijdens de maanden juli en augustus zal de aannemer hoofdzakelijk verder werken aan het Albert I park en de aanleg van de Kapittelstraat.

Juni 2019 : Voetgangerszone ingesteld

Een groot deel van De Vrijheid is reeds afgewerkt. Daarom werd beslist om nu al de voetgangerszone af te bakenen met de bijhorende verkeersborden. Volgende straten zijn gelegen in de voetgangerszone: Kaatsspelplein, Kleine Markt, Schipstraat, Begijnhofstraat, Cypriaan de Rorestraat, St.-Martensplein, Kapitelstraat en Kerkhofweg. Binnen deze voetgangerszone zijn overeenkomstig de wegcode bepaalde regels van toepassing. Meer info.

De voetgangerszone zal afgesloten worden met beweegbare palen op de 3 toegangen ter hoogte van het Kaatsspelplein, het St.-Martensplein en de Kerkhofweg.

De verkeersborden die de voetgangerszone afbakenen zijn geplaatst en de nieuwe regels zijn dus van kracht. Voortaan is het dan ook verboden om te parkeren in de volledige voetgangerszone. Als alternatief kan gratis geparkeerd worden op parking Familia die op wandelafstand ligt van De Vrijheid of op de betalende parking achter het stadhuis. Bewoners kunnen ook één bewonerskaart aankopen (€ 65 / jaar) en handelaars één handelaarskaart (€ 175 / jaar) waarmee een gans jaar kan geparkeerd worden op de parking achter het stadhuis. Deze parkeerkaarten zijn te verkrijgen via het parkeerbedrijf Streeteo.

Maart 2019

Op 1 maart 2019 beginnen de wegenwerken in het deel Sint-Martensstraat vanaf het Franklin Rooseveltplein tot de parking stadhuis. Deze werken zullen duren tot eind juni 2019. Er is geen verkeer meer mogelijk vanaf het Franklin Rooseveltplein. De handelaars van de Passage en de parking stadhuis blijven wel steeds bereikbaar. Er wordt een omleiding voorzien via de Sint-Pietersnieuwstraat en het Kaatsspelplein.

Er wordt gestart met het opbreken van de rijbaan voor archeologisch onderzoek door Solva met aansluitend de rioleringswerken. De erfgoedconsulent van het agentschap Onroerend Erfgoed gaat akkoord om in de Sint-Martensstraat de opgravingsputten te beperken tot 4 kleine opgravingsputten i.p.v. een integrale opgraving tot verstoringsdiepte. Aangezien de straat dus niet volledig zal onderzocht worden, zal er bij het uitgraven en plaatsen van de rioleringen door de aannemer ook een archeoloog aanwezig zijn om eventueel nog beperkte archeologische waarnemingen te kunnen vaststellen (=werfbegeleiding). De werken in het kader van archeologisch onderzoek zullen klaar zijn tegen 31 maart 2019. De aannemer zal aan de riolering starten op 1 april en de straat zal (zonder onverwachte omstandigheden) volledig afgewerkt zijn tegen eind juni 2019.

Januari 2019

Archeologen en aannemer bleven ondanks de gure weersomstandigheden doorwerken om de timing zo goed mogelijk te respecteren. Het onderste stuk van de Sint-Martensstraat en de aangrenzende muur van het Albertpark zijn zo goed als afgewerkt. De voegen van de kasseien moeten echter wel nog enkele dagen uitharden. Het Sint-Martensplein (voor de Passage) zit helemaal in mager beton. Begin januari beginnen de kasseileggers met de afwerking ervan. Vermoedelijk zal dit tot midden februari duren.

De werken zullen na het bouwverlof op 7 januari hervatten met het open breken van de Sint-Martensstraat tussen de parking en broodjeszaak Bagatelle. Dit stuk wordt tegen begin april afgewerkt. De parking achter het stadhuis blijft echter bereikbaar via het Kaatsspelplein. Op de afgewerkte site rond de Kleine Markt blijft het verboden te parkeren. Bewoners kunnen er momenteel wel in- en uitrijden via de Schipstraat om te laden en te lossen. Parkeren in de voetgangerszone kan echter niet en zal worden beboet.

November - december 2018

- Archeologisch onderzoek: De archeologen van SOLVA onderzoeken momenteel het plein voor de oude Sint-Martinuskerk. Eind volgende week dragen zij de bedding van de riolering over zodat de aannemer alvast met de infrastructuurwerken kan starten. Daarna onderzoeken de archeologen tot eind november de rest van het plein. Een deel van het gebied valt binnen de contouren van het voormalige kerkhof en belooft daarom intensief te zijn. Na deze opgravingen wordt in december het plein overgedragen aan de aannemer, zodat hij de afwerking van het publiek domein kan realiseren. Tegen de feestdagen hopen zij reeds het geheel plein in de fundering te hebben. Begin volgend jaar worden dan de klinkers geplaatst.

- Afwerking Sint-Martensstraat en Albertpark: Parallel werkt de aannemer vanaf volgende week ook aan de afwerking van de Sint-Martensstraat. Het Albertpark wordt voorzien van een nieuwe omwalling in natuursteen en een aantal trappartijen die het voor voetgangers makkelijker maken om het gebied te doorkruisen. Ook hier wordt het publiek domein van gevel tot gevel afgewerkt met dezelfde platines als in de rest van de Vrijheid.

- Kleine Markt: Op de zone van de Kleine Markt wordt officieel de voetgangerszone ingesteld. De borden hiervoor worden zo snel mogelijk geplaatst. Dat betekent dat er vanaf dit ogenblik niet langer mag geparkeerd worden op de Kleine Markt en aanleggende straten. Bewoners en leveranciers kunnen wel het gebeid oprijden voor laden en lossen. Later zal dit gebeuren via een systeem van verzinkende palen. Voor nu hebben ze ervoor geopteerd om de in- en uitgang te organiseren via de Schipstraat. Het Kaatsspelplein wordt voorlopig dicht gehouden om sluipverkeer te vermijden.

Later dit jaar volgt nog een infosessie over het systeem van verzinkende palen zodat wie woont en werkt in De Vrijheid perfect door heeft hoe het systeem werkt.

Juni - oktober 2018

- Kleine Markt: Toevallige voorbijganger zullen al gemerkt hebben dat ter hoogte van het Kaatsspelplein met de afwerking gestart werd. De unieke regenwatercascade werd opgebouwd en de nieuwe bestrating met natuurstenen wordt momenteel gelegd. In samenspraak met de horeca op Kleine Markt, is beslist om begin juli het plein te verharden, maar nog niet te starten met de afwerking. Op die manier is het alvast mogelijk om terrassen buiten te plaatsen en activiteiten te organiseren deze zomer. Vanaf september worden de werken dan hervat.

- Archeologisch onderzoek: Nu de opgravingen in de Sint-Martensstraat klaar zijn, gaan de archeologen aan de slag in de Begijnhofstraat en de Schipstraat. De volledige zone zal klaar zijn tegen 5 oktober.

- Heraanleg straten en pleinen: In de komende weken en maanden zullen ook andere stukken van De Vrijheid worden aangepakt. De volgende fase, de vernieuwing van de as Priestersstraat tot de parking Passage gaat van start op 18 juli. De parking zelf blijft bereikbaar via het Rooseveltplein. Vanaf 10 september starten daaropvolgend de werken aan het Sint-Martensplein. Deze werken zullen tot het eind van het jaar in beslag nemen.

April 2018: opgravingen starten op de Kleine Markt

Op 9 april verlaten de archeologen van SOLVA het Kaatsspelplein en starten ze met de opgravingen op de Kleine Markt. Dit zal ongeveer een maand in beslag nemen. De voetpaden blijven wel behouden zodat woningen en horecazaken bereikbaar blijven. De aannemer begint dan ook met de heraanleg van het Kaatsspelplein met als doel om dit tegen eind mei gerealiseerd te hebben zodat de fiertelprocessie ongehinderd kan doorgaan.

Vanaf 16 april beginnen er een aantal belangrijke werken aan het privaat project Familia met het vooruitzicht om de gevel van het gebouw te bewaren. Hierdoor zal gedurende twee weken geen doorgaand verkeer mogelijk zijn. Voetgangers en fietsers zullen wel nog de doorsteek kunnen maken. Werfvoertuigen zullen via de Priestersstraat het projectgebied moeten verlaten waardoor hier ook een parkeerverbod voorzien is om beschadigingen van personenwagens te vermijden.

Februari 2018: start archeologisch onderzoek
In het centrum van Ronse start binnenkort de heraanleg van het gebied rond de Kleine Markt. De opgravingen en het bijhorende onderzoek, gebeuren door SOLVA. SOLVA is het intergemeentelijk samenwerkingsverband voor streekontwikkeling. Sinds 2008 doet SOLVA ook het archeologisch onderzoek in kader van bouw- en ontwikkelingsprojecten voor 22 steden en gemeenten in het zuiden van Oost-Vlaanderen. SOLVA brengt zo het rijke verleden van de regio in kaart en vertaalt het naar vandaag.

Meer info lees je hier.

Januari 2018

De voorbije dagen zijn de nutsmaatschappijen vrij onverwacht begonnen met de aansluitingen tussen de nieuw aangelegde nutsvoorzieningen en de individuele woningen. Deze werken, die zich concentreren rond de Sint-Martensstraat, zullen bij goed weer reeds op 2 februari klaar zijn.

December 2017: nieuwe parkeersituatie

Begin december 2017 werd de nieuwe gratis parking Familia opengesteld en werd de parking achter het stadhuis betalend. Vanaf dan parkeert het personeel en bestuur van het stadhuis op deze gratis randparking om zo parkeerruimte vrij te houden op de parking achter het stadhuis voor bezoekers van handel, horeca en diensten. Hiermee wordt het parkeerregime op de parking achter het stadhuis afgestemd met dat van de Grote Markt. De markt is vlot bereikbaar vanaf deze parking via de nieuwe voetgangersverbinding.

Maart 2017

Het stadsbestuur van Ronse heeft de voorbije maanden samen met studiebureau Stramien verder gewerkt aan een ontwerp voor het hart van het historisch kwartier ‘De Vrijheid'. In de maand februari werden de eerste plannen besproken met diverse gebruikersgroepen en op basis van de verkregen input werden deze nog verder verfijnd. Op 7 maart werd het resultaat onthuld in De Brouwerij. Deze plannen kunnen opgevraagd worden bij de dienst Projecten. De werken starten in oktober 2017 en zijn zonder tegenslagen begin 2019 afgewerkt. Gedurende de hele periode is er een centraal contactpunt voor alle vragen over De Vrijheid: projecten@ronse.be.

Verkeersvrije zone met veel groen
Het hart van De Vrijheid wordt een voetgangerszone waartoe enkele bewoners en leveranciers nog toegang krijgen. De vrije ruimte werd ontworpen als een aaneenschakeling van levendige pleinen die door een uitgebreid en bloemenrijk Albertpark met elkaar worden verbonden. Uniek is de manier waarop het regenwater bovengronds wordt opgevangen in grote watertrappen. Dat zorgt niet enkel voor meer beleving maar is tegelijk een meer duurzame manier om het regenwater te verzamelen.

Ruimtelijk uitvoeringsplan
Parallel met het hertekenen van de publieke ruimte werd ook een ruimtelijk uitvoeringsplan voor het gebied opgesteld waarin duidelijk bepaald wordt welke kwaliteiten woninggevels dienen te bezitten. Elke bouwaanvraag zal hieraan worden getoetst. De bewoners zullen tevens worden aangeschreven met de vraag of zij voorstander zijn van een geveltuin, die de stad kosteloos zal aanbrengen. Door op die manier publieke ruimte en private gevels op elkaar af te stemmen, kan De Vrijheid echt haar identiteit terugkrijgen. Diezelfde sterke identiteit en unieke beleving moet ook ‘avonds terug te vinden zijn. Daarom heeft de stad het bureau Radiance aangesteld om werk te maken van een lichtplan voor het gebied.

Parkeerbeleid
Ook het parkeerbeleid binnen het gebied werd onder de loep genomen. Wanneer de nieuwe gratis randparking Familia deze zomer in gebruik is, wordt de parking achter het stadhuis betalend. Op die manier komt er meer plaats voor bezoekers van handel en horeca. Met hetzelfde doel zullen stadsbestuur en stadspersoneel hun wagens vanaf dan parkeren op de randparkings en niet langer achter het stadshuis. Zo geeft het bestuur zelf het goede voorbeeld.

Groenplan en parking Familia 

April 2016

Woensdag 6 april 2016 was er een infosessie over de verdere plannen van De Vrijheid. De groenstructuur van de Vrijheid en de plannen voor de parking Familia werden aan de Ronsenaars voorgesteld.

Groenplan
Het Groenplan onderscheidt zich door 4 werklagen:

• De combinatie van water en groen
• Elk historisch park krijgt een eigen sfeer
• Groen inbrengen op markante plekken
• Stimuleren van gevelgroen

Parking Familia
Deze principes worden geïllustreerd in het ontwerp voor de nieuwe parking op de site Familia. Deze parking zal meer dan 100 parkeerplaatsen tellen waarvan 3 voor mindervaliden en 4 voor het opladen voor elektrische wagens. Door het behouden van het waardevol groen en het planten van nieuwe bomen zal de parking niet enkel zeer mooi ogen maar ook in de hete zomers voldoende schaduw voorzien.

Gebouwen Familia
Architectenbureau Murmuur heeft ook zijn plannen voor de aansluitend gebouwencomplex getoond. Boven op een sokkel van diverse publieke functies (vrije beroepen, ateliers, boekenwinkel, galerij) komen er enkele zeer fraaie woningen. De binnenkoer van het complex vormt de voetgangersverbinding tussen de parking en het hart van de Vrijheid.

Mobiliteit
Afsluitend werd ook stilgestaan bij de mobiliteit binnen de Vrijheid. Op basis van objectieve metingen is vastgesteld dat het doorgaand verkeer effectief geweerd wordt terwijl het bestemmingsverkeer nog steeds vlot De Vrijheid kan bereiken. Het bestuur heeft dan ook beslist om het mobiliteitsconcept in zijn huidige vorm te behouden.  

Fase 1 : voorstelling visie en concepten

Februari 2014 

Het stadsbestuur van Ronse heeft van de herwaardering van het historisch centrum ‘De Vrijheid' een prioriteit gemaakt. Eind februari 2014 werden door het stadsbestuur een aantal infosessies georganiseerd waarop het resultaat van de voorbereidende studies over "De Vrijheid" werd toegelicht. De visie en de concepten voor de verdere ontwikkeling van dit stadsdeel werden afgetoetst met een ruim opgekomen publiek waarvan een groot deel bestond uit mensen die in de Vrijheid wonen en werken.

De Vrijheid : de eerste stappen

Maart 2013 

De Vrijheid is het historisch stadsdeel rond Sint-Hermeskerk met onder meer de Kleine Markt, het Bruulpark en de Oude Sint-Martinuskerk. Dit stadsdeel heeft een enorm potentieel vanwege de aanwezigheid van tal van gebouwen met een belangrijke erfgoedwaarde maar tevens omdat het op het kruispunt ligt van een aantal belangrijke assen:

• De commerciële as van de Wijnstraat - Rooseveltplein
• De horeca as Grote Markt en Kleine Markt
• De culturele-toeristische as Ververij – Hoge Mote – Sint-Hermes 

De ontwikkeling van dit stadsdeel kan daarom een belangrijke nieuwe impuls aan de stad bieden. Om een sterke en coherente visie te ontwikkelen op de toekomst van De Vrijheid werden twee ervaren studiebureaus aangesteld voor de realisatie van twee complementaire studies die gelijktijdig werden ontwikkeld:

• Het bureau STRAMIEN werd aangesteld voor het opstellen van een sterke stedenbouwkundige visie met aandacht voor een kwaliteitsvolle publieke ruimte.
• De bureaus MOP, SIEN en WES werkten gezamenlijk aan een strategisch ontwikkelingsplan voor het museaal en toeristisch kwartier met een sterke rode draad en een coherent programma voor de belangrijkste gebouwen.

Dit project heef een impact op een resem aan beleidsdomeinen zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit, toerisme, economie en cultuur en wordt daarom opgevolgd door een multidisciplinaire stuurgroep. Beide studies werden in het najaar van 2013 afgerond.