Waterlopen en grachten

Wie beheert de waterlopen ?

• Bevaarbare waterlopen:
   - NV Waterwegen en Zeekanaal - afdeling Bovenschelde en afdeling Zeeschelde.

• Onbevaarbare waterlopen:
   - 1ste categorie : Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) - afdeling Water 
   - 2de categorie : 
      * buiten polders en wateringen - provinciebestuur 
      * binnen polders en wateringen - polder/watering 
   - 3de categorie : 
      * buiten polders en wateringen - gemeente
      * binnen polders en wateringen - polder/watering

• Ongeklasseerde waterlopen:
   - Buiten polders en wateringen : aanpalende eigenaars/huurders/pachters
   - Binnen polders en wateringen : polder/watering

• Polderwaterlopen:
   - Polder/watering

• Straatgrachten: 
   - De wegbeheerder

Wie staat in voor de waterkwaliteit ?

• Collectoren en zuiveringsinstallaties : nv Aquafin en Vlaamse Milieumaatschappij (VMM)
• Rioleringen : de gemeenten
• Waterlopen : Vlaamse Milieumaatschappij (VMM)

Grachten en hun functie

Door de toenemende bebouwing werden in het verleden vele grachten langsheen de wegen gedempt of ingebuisd. Grachten hebben als belangrijkste functie het opvangen van regenwater van de weg. Inbuizen of overwelven veroorzaakt op sommige plaatsen echter verdroging en op andere plaatsen overstroming door de te snelle afvoer van afvalwater en regenwater.

Dergelijke problemen kunnen vermeden worden door het grachtenstelsel te herwaarderen. Door afwateringsgrachten hun oorspronkelijke functie terug te geven, kan regenwater bij piekmomenten opnieuw op een natuurlijke wijze vertraagd in de bodem doorsijpelen. Het afgekoppelde afvalwater wordt op die manier ook onverdund naar het waterzuiveringsstation afgevoerd, met een optimalere zuivering tot gevolg.

Herwaardering betekent op termijn ook dat afwateringsgrachten opnieuw hun belangrijke ecologische functie zullen vervullen. Ze spelen immers een rol bij de nazuivering van licht verontreinigd water en hebben een belangrijke lokale landschapswaarde. Daarom is het belangrijk om de baangrachten optimaal te beschermen door deze open te houden en zo weinig mogelijk te laten overwelven en inbuizen. Overwelven of inbuizen kan wel toegestaan worden om bvb een toegang tot een eigendom of een perceel te verlenen.

Voor verdere informatie of aanvragen tot overwelven kan je terecht bij de Technische Dienst.

Onderhoud van grachten

Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen private en baangrachten:

• Private grachten bevinden zich tussen private eigendommen. Ze dienen onderhouden te worden door de aanpalende eigenaars. Het veldwetboek is van toepassing en bij geschillen is de Vrederechter bevoegd.
• Baangrachten horen bij de openbare weg. Zij zorgen voor de afwatering van het hemelwater en van het gezuiverde afvalwater indien er geen riolering aanwezig is. De wegbeheerder onderhoudt deze grachten. Dit is het Vlaamse Gewest langs gewestwegen en de gemeenten langs gemeentewegen.