Sint-Hermeskerk wordt basiliek

Mijlpaal in geschiedenis van de stad en cultus van Sint-Hermes

De erkenning van de Sint-Hermeskerk als basiliek is een unieke gebeurtenis. België telt nu 28 basilieken waarbij die van Ronse de derde is in Oost-Vlaanderen. Er zijn maar vier aloude ‘grote’ basilieken. Deze bevinden zich allemaal in Rome. De belangrijkste is de Sint-Pietersbasiliek en de oudste en eigenlijk pauselijke basiliek: Sint-Jan van Lateranen. De titel ‘kleinere basiliek’ of ‘basilica minor’ kan daarnaast uitzonderlijk verleend worden aan een bepaalde kerk, omdat die een bijzondere historische betekenis heeft, omdat er een bijzondere reliek bewaard wordt of omdat de kerk het centrum is van een bepaalde devotie of bedevaart. Voor de collegiale kerk en crypte van Sint-Hermes, die samen één geheel vormen, zijn die redenen effectief voorhanden.

De erkenning van de Sint-Hermesbasiliek benadrukt het belang en de levendigheid van de Hermescultus, die verankerd is met het verleden en de identiteit van de stad. De verering van de heilige Hermes ligt immers aan de grondslag van de jaarlijkse Fiertelommegang sinds 1090! Doorheen de eeuwen werd St-Hermes aangeroepen om te genezen van geestesziektes. Jaarlijks wordt op Drievuldigheidszondag het schrijn met de relieken van Sint-Hermes rond de stadsgrenzen gedragen (32,5 km). De traditie wil dat iedereen die zich binnen deze magische (bedevaarts)kring bevindt, wordt beschermd tegen waanzin.

Onder impuls van E.H. Deken Michel T’Joen en Monseigneur Luc Van Looy, werd in oktober 2017 het initiatief genomen om de collegiale kerk en crypte door de Romeinse instanties als ‘basiliek’ te laten erkennen. Samen met hen werd een kerncomité gevormd met Eric Devos, (stadsconservator), Prof. Anne-Françoise Morel, (architectuur historica) en Milo Van Driessche (fotografie en lay-out). Onder het waakzaam oog van kanunnik Ludo Collin werkte de kerngroep maandenlang in alle discretie verder. De samenstelling van het ‘basilica’ dossier voor het Vaticaan - in woord en beeld - is immers niet gering!  Maar uiteindelijk steeg de ‘witte rook voor Ronse’ op en werd de erkenning als basiliek een feit.

Crypte en basiliek meer dan een bezoek waard!

De historische verheffing van de kerk en crypte betekent een mijlpaal in de geschiedenis van de stad. Sinds de aankomst van de relieken van de martelaar Hermes in 860 en het houden van de Fiertelommegang sinds 1090 is deze cultus zozeer verweven met de Ronsische identiteit dat Ronse onverminderd als Hermesstad betiteld wordt. De verlichte toren van de collegiale is als een baken dat het hart van Ronse symboliseert. De crypte is de architecturale parel van Ronse en omstreken. De verheffing tot basiliek is een belangrijke waardering van de geestelijke overheid voor alle inspanningen die de Ronsenaars leveren om hun eeuwenoude Fierteltraditie van generatie op generatie over te leveren.

Voor meer informatie over de Fiertel en een bezoek aan de Basiliek en crypte van Sint-Hermes kan je terecht op de toeristische website www.visitronse.be.

Wapenschild Sint-Hermesbasiliek

Het wapenschild voor de Sint-Hermesbasiliek werd in samenspraak met de leden van de Basilica werkgroep (waaronder vooral stadsconservator Eric Devos) ontworpen door Prof. Dr. Luc Duerloo, Decaan Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, Universiteit Antwerpen en uitgewerkt door Prisca Van Dessel, met volgende beschrijving:

In goud een dubbele adelaar van sabel, gebekt, getongd en gepoot van keel, houdend in de rechterklauw een zwaard van zilver en een palmtak van sinopel, en in de linkerklauw een ketting van zilver, met aan het uiteinde een liggende duivel van natuurlijke kleur, gehoornd en gevleugeld van keel, geplaatst in de schildvoet.

Het wapenschild herneemt de dubbele adelaar van het wapenschild van Ronse. Het zwaard en de palmtak verwijzen naar de marteldood en overwinning van de heilige Hermes en de geketende duivel naar zijn verering in Ronse tegen de macht van het kwaad. Als kenspreuk werd door E.H. M. T’Joen gekozen voor: ‘Moge het getuigenis voor de Goede Boodschap (verder) oplichten’ (‘Evangelii testimonium luceat’).

Huldeboek ‘De Sint-Hermesbasiliek’ door Milo Van Driessche

De verheffing van de Sint-Hermeskerk en crypte tot basiliek is een mijlpaal in de geschiedenis van de stad Ronse, de eeuwenoude Hermescultus en de Fiertelommegang. Ter gelegenheid van deze erkenning wou men een uniek huldeboek realiseren.
'De Sint-Hermesbasiliek' is vooral een fotoboek met aangepaste tekstduiding. Het idee is ontstaan vanuit de kernwerkgroep ‘basilica’, die maandenlang in alle discretie gewerkt heeft aan het erkenningsdossier voor het Vaticaan.

Het boek ‘de Sint-Hermesbasiliek’ van Milo Van Driessche (samenstelling, fotografie en lay-out) werd gerealiseerd in samenwerking met twee collega’s ‘Fiertelfotografen’ Fabrice Gevaert en Xavier Vancoppenolle. Met dit boek willen deze drie rasechte Ronsenaars hun passie voor fotografie combineren met hun liefde voor de eeuwenoude Fierteltraditie en Hermescultus. Een unicum in Ronse! Voor Milo Van Driessche, cineast en fotograaf, was dit boek zijn tweede Fiertelproject, na zijn film ‘De Fiertelommegang’, uitgegeven in 2012.  

Het boek werd uitgegeven ter gelegenheid van de eerste ‘basilicale Fiertel’ op 10 juni 2019. Het is een luxe editie, met harde kaft, gedrukt op kwaliteitspapier om alle foto’s goed tot hun recht te laten komen. Het huldeboek bevat volgende hoofdstukken: De Sint-Hermesbasiliek, oorkonde en foto’s voor het Vaticaan-dossier, de inauguratie, een fotografische rondgang in de basiliek, de Hermescultus doorheen de eeuwen en de Crypte. Verder komt de Fiertel uitgebreid in beeld, met foto’s van vroeger en nu. ‘Kunst en Fiertel’ wordt eveneens een verrassend hoofdstuk. Tenslotte belicht het huldeboek de toekomst en de ambitie tot erkenning van de Fiertel als Unesco werelderfgoed.

Info en contact: 
Milo Van Driessche, 055 21 10 57 en 0476 75 30 77, milo_van_driessche@hotmail.com

Extra informatie

=> Download hier de bezoekersgids (PDF)
=> Bekijk hier de oorkonde van het erkenningsdecreet + vertaling (PDF)
=> Download hier het volledige persdossier (PDF - 10 MB)
=> Historisch document met het persoonlijk relaas van de aanvraag en procedure door E.H. Deken Michel T'Joen (PDF - 8 MB)