Armoedebeleidsplan

Ronse in strijd tegen armoede

November 2021

Ronse kampt net als heel wat andere (groot)steden met een armoedeproblematiek en wordt gekenmerkt door verschillende tekenen voor verhoogd armoederisico. Daarom heeft het bestuur van de aanpak van armoede haar prioriteit gemaakt. Er is er één jaar lang gewerkt aan een grondige analyse van de situatie en de opmaak van een doordacht armoedebeleidsplan. Het Lokaal Bestuur Ronse wil samen met heel wat partners de strijd aangaan en maakt de komende jaren niet minder dan 2 miljoen euro vrij voor diverse structurele maatregelen. De nadruk ligt hierbij sterk op “outreachend werken” en “vroeginterventie”.

Armoede is meer dan financiële tekorten. Integendeel, armoede treft verschillende levensdomeinen die op hun beurt invloed hebben op andere domeinen. Het was dan ook een uitdaging om keuzes te maken uit de verschillende mogelijke acties op elk levensdomein. Hiervoor werd een traject doorlopen met werkgroepen van lokale actoren. Daarnaast liep er een parallel traject, begeleid door enkele partners, om de stem van personen in armoede en jongeren naar voor te brengen. De werkgroepen werden aangevuld met bevragingen en concrete cijfergegevens. Finaal werd het geheel afgetoetst met experten uit de academische wereld.

Het plan is opgebouwd rond 7 belangrijke thema's :

• Inkomensarmoede
• Arbeidsmarkt
• Huisvesting
• Onderwijs
• Kinderarmoede
• Maatschappelijke participatie
• Zorg en gezondheid

Het armoedebeleidsplan voorziet in enkele structurele hefbomen die nodig zijn voor de bestrijding van armoede waaronder het tegengaan van “onderbescherming” (het niet opnemen van rechten). De medewerkers in het Sociaal Huis werken dagelijks aan rechtenverkenning en bieden kwetsbare burgers hulp in het enorm complexe landschap van rechten en kansen. De onderbescherming in onze stad vraagt een andere manier van dienstverlening. Door het steeds complexer worden van wetgeving en het verkokeren van en de bezuinigingen in diensten, vallen steeds meer mensen uit de boot. Dit vraagt om een versterking van de werking van het Sociaal Huis door in te zetten op een integrale (automatische) rechtenverkenning en een eigen outreachende werking waarbij medewerkers zelf zoeken naar manieren om contact te leggen met de doelgroep. Dit in samenwerking met de Wegwijzers. Dit zijn vrijwilligers die mensen in armoede de weg helpen te vinden naar het juiste aanbod.

Armoede is niet alleen een financieel probleem maar armoede is anderzijds wel altijd een tekort aan inkomen om volwaardig te kunnen participeren aan de maatschappij. Een voldoende hoog inkomen is dan ook een belangrijke hefboom om (kinder)armoede aan te pakken. Het plan voorziet in preventieve budgeteducatie voor jongeren, het verlenen van voorschotten op sociale rechten en een verlaging van de gemeentebelasting voor de meest kwetsbaren.

In het leven start niemand met dezelfde kansen. Hoe langer deze ongelijkheid duurt voor kinderen, hoe moeilijker deze later kan bijgebeend worden. Vroeg inzetten op het ondersteunen van kwetsbare gezinnen, zelfs al van voor de geboorte (perinataal), werkt preventief voor het latere leven van een kind. Daarom wordt werk gemaakt van o.a. :  de uitbouw van een perinataal netwerk, inzet op kinderopvang, het ter beschikking stellen van integrale gezinsondersteuners om gezinnen te begeleiden, het toeleiden van kwetsbare gezinnen tot het vrijetijdsaanbod en een flankerend onderwijsbeleid.

Het onderwijs wordt geconfronteerd met enorme uitdagingen. Zij zijn echter een belangrijke partner om generatiearmoede te doorbreken. Dit wil de stad versterken door een sterk flankerend beleid op te zetten met aandacht voor het verhogen van de communicatie tussen gezin en school, armoedevaardige leerkrachten en schoolbeleid ontwikkelen, uitbouwen van buitenschoolse activiteiten en de brede schoolwerking, tegengaan van ongekwalificeerde uitstroom, voorzien van huiswerkbegeleiding aan huis en een blijvende inzet op de zomerschool. Kinderen en jongeren moeten keuzes kunnen maken volgens hun talenten.

Tewerkstelling is een pad naar volwaardige participatie en versterkt het sociaal netwerk van een individu. Het brengt ook voldoening. (Nog) niet iedereen is onmiddellijk klaar is om die stap te zetten. Er is dus nood aan een tussenstap via activeringsprojecten. Ook worden acties ondernomen om het behalen van een rijbewijs te ondersteunen. Dit is een belangrijke randvoorwaarde is voor het behalen en behouden van een job. Daarnaast zet de stad in op samenwerking met VDAB en Onderwijs om mensen maximaal te activeren.

Taal en digitale vaardigheden zijn een troef. Daarom zijn acties opgenomen voor optimale (taal-) oefenkansen en klare communicatie voor diegenen die een extra steun nodig hebben. Taal en digitale vaardigheden zijn niet de oplossing voor alles, maar wel een toegangspoort die de weg openen naar andere domeinen zoals
(1) tewerkstelling en onderwijs (2) sociale rechten en aanbod. Deze vaardigheden maken een volwaardige maatschappelijke participatie mogelijk.  

Huisvesting en energie nemen de grootste hap uit het budget van een kwetsbaar gezin. Ronse kampt met een oud patrimonium en daaraan gelinkt een hoge mate van energiearmoede en weinig basisvoorzieningen. Ook de actuele hoge energieprijzen zullen opvolging vragen. Het is nodige om alle kansen te gebruiken om te investeren in kwaliteitsvolle en betaalbare huisvesting, uithuiszettingen te vermijden en in te zetten op een aanklampende hulpverlening. Daarnaast voorziet het plan in 100 nachten/jaar voor lokale nachtopvang voor daklozen.

Preventieve gezondheidszorg zet in op de bescherming en de bevordering van de gezondheid en resulteert in een kwaliteitsvol leven. Het is een uitdaging om op lange termijn burgers sterker te maken via gezondheidseducatie en nauwere samenwerking met diensten voor psychologische hulpverlening. Dit in combinatie met warme buurten. Ronse kent immers kwetsbare wijken. Samen werk maken van aangename buurten betekent verbinding maken tussen buurtbewoners, wijken en dienst- en hulpverlening. Hierbij is er bijzondere aandacht voor specifieke doelgroepen waaronder senioren, mensen met een beperking en inwoners met een migratieachtergrond.

Ronse wil armoede aanpakken door als Lokaal Bestuur de regierol rond armoede en welzijn op te nemen en samen te werken met lokale partners en mensen in armoede. Voor dit plan voorziet het Lokaal Bestuur een nieuwe investering van 2 miljoen euro verspreid over de komende 4 jaar.