it's torn, spring 2020

Tim Volckaert

Tim Volckaert tracht in zijn werken een wereldbeeld te vertalen op een onderbouwde manier en hij wil het denken op organische wijze vorm geven. Een wereldbeeld waarbij 'de dualiteit' - zo typerend en dominant voor de geschiedenis van het Westerse denken en handelen - centraal staat. In zijn tekeningen, sculpturen, en acties neemt hij het beeld van ‘het landschap’ vaak als uitgangspunt.  Het landschap ('wereldruimte') als decor om kanttekeningen te plaatsen bij de duale veldslagen die de mens voert ten aanzien van zijn omgeving. Kritische reflectie wordt voortdurend gevoed door de actualiteit, denk maar aan de huidige milieuproblematiek. Het werk van Volckaert doet poëtisch aan maar zorgt tegelijk voor een scherpe en accurate visie, gevoed door de alledaagse realiteit, geworteld in een historisch perspectief.

********************

Dans ses œuvres, Tim Volckaert essaie de traduire une vision du monde d'une manière étayée et il veut façonner la pensée de manière organique. Une vision du monde dans laquelle «la dualité» - si typique et dominante pour l'histoire de la pensée et de l'action occidentales - est centrale. Dans ses dessins, sculptures et actions, il prend souvent l'image du «paysage» comme point de départ. Le paysage («espace du monde») comme toile de fond pour commenter les doubles batailles que l'homme mène à l'égard de son environnement. La réflexion critique est constamment alimentée par les événements actuels, il suffit de penser aux problèmes environnementaux actuels. L'œuvre de Volckaert est poétique mais offre en même temps une vision nette et précise, nourrie par la réalité quotidienne, ancrée dans une perspective historique.

********************

In his works Tim Volckaert tries to translate a world view in a substantiated way and he wants to shape thought organically. A world view in which 'the duality' - so typical and dominant for the history of Western thinking and acting - is central. In his drawings, sculptures and actions, he often takes the image of "the landscape" as a starting point. The landscape ('world space') as a backdrop to comment on the dual battles that man conducts with regard to his environment. Critical reflection is constantly fed by current events, just think of the current environmental problems. Volckaert's work is poetic but at the same time provides a sharp and accurate vision, fed by everyday reality, rooted in a historical perspective.

********************

DE SPAANSE CONNECTIE
Louis De Cordier in gesprek met Tim Volckaert 2017 – (fragmenten)

LOUIS DE CORDIER: Graag had ik het gehad over twee werken die direct of indirect geïnspireerd zijn door het landschap in de Spaanse Sierra Nevada. Te beginnen met één van jouw allereerste werken ‘Archivaris’, wat ook de titel van jouw boek wordt. Kan je vertellen hoe dat werk is ontstaan ?

TIM VOLCKAERT: (…), het sculptuur ‘Archivaris’ is gerealiseerd in 2000, zo een kleine drie jaar na onze gezamenlijke wandeling naar Santiago de Compostella in juli, 1998. Die tocht is gaandeweg als een ‘kapstok’ gaan fungeren. Naast een fysieke beproeving bleek de tocht ook een sociale beproeving van jewelste te zijn.

De meeste mensen ervaren zo een wandeling als louterend, als een moment van bezinning, waarbij je de kans krijgt eens alles op een rijtje te zetten...  en natuurlijk wordt de tocht ook nog vaak vanuit een geloofsovertuiging afgelegd. Vanaf dag één heb ik het wandelen op zich, je steeds opnieuw ‘zomaar’ begeven van punt A naar punt B, als compleet zinloos ervaren.(-)

Het archiveren van landschappen zoals te zien in het sculptuur ‘Archivaris’ is eerder organisch ontstaan. Als je een wandeling van 30 dagen te voet aflegt, wordt je geconfronteerd met een eindeloze in-vloed van ‘landschapperij’ tijdens een zeer korte tijdspanne. Die ‘prestissimo’ werkte hoegenaamd niet productief,… Het sculptuur kan eenvoudigweg gezien worden als een manier om daar een overzicht en structuur in te vinden. Ik ging na die tocht naar huis met het gevoel ….

Je hebt gesproken over de ontstaans – intenties en de opzet van het werk, (…), het rationele raster dat je legt op het landschap, etc,… Maar om nog eens terug te keren naar de geboetseerde landschappen zelf, vanwaar de link met de landschappen in de Alpujarra’s in Spanje die je daar als kind meermaals gezien hebt als je op vakantie was bij je familie? Toen ik daar 15 jaar later ging wonen herkende ik meteen die specifieke vormen en die rode kleur, die bestaan echt. Vanwaar het rood en dat type berg? Later zijn jouw landschappen platter geworden…                                                                                                                                                                         

Zoals je zegt zijn die landschappen me zeer vertrouwd en heb ik die altijd ervaren als het archytype van een landschap. Als kind en puber was ik ook bezeten van de streek en ging daar elke vakantie naar toe, vaak zonder mijn ouders. Alleen het vliegtuig op als 10-jarige was fantastisch. Ik heb ook zeer lang gedacht dat mijn toekomst daar lag. Gaandeweg bleek dat ik veel geromantiseerd had… maar gelukkig woon jij daar nu. Dat klopt wel.

De landschappen zelf zijn natuurlijk sculpturaal gezien veel boeiender dan pakweg die tussen Kluisbergen en Wevelgem. Ik heb er eigenlijk nooit bij stilgestaan. Zó zag een landschap er inderdaad uit voor mij. De plattere landschappen in mijn later werk, waar jij van spreekt, zie je eigenlijk maar in één werk ‘Marilyn On Top’ uit 2007.  Het sculptuur bestaat uit drie min of meer geometrische landschapsplaten die op elkaar gestapeld liggen, van smal naar breed en is ontstaan vanuit een geheel andere insteek. Het was een overgangswerk dat van het landschap eerder een baksteen maakte. De geometrische gebakken klei, de baksteen, als icoon van de architectuur. Daarna volgden een aantal sculpturen vervaardigd uit baksteen,(-)

15 jaar later keer je voor de zoveelste terug naar dat landschap, deze keer niet om het landschap in profielen te gaan proppen, maar om uw eigen hoofd klem te gaan zetten in een soort van zwarte doos. Is hier sprake van enige coherentie tussen beide creaties ?

Je hebt het hier over de ‘Ad Collum’ actie. Een actie die een lange aanloop heeft gekend en waar veel om te doen is geweest, althans in mijn eigen hoofd… voor de rest van de wereld viel dat wel best mee…

In de tijdspanne tussen de twee genoemde werken is het vooral belangrijk dat het uitvoeren van ‘acties’ een wezenlijk onderdeel van mijn beeldtaal is geworden. Ik noem het ‘acties’ en geen performance’s omdat ik denk - ik weet niet of dit helemaal klopt - een performance zich afspeelt voor een publiek en impliceert dat het om hét moment gaat. Het moment dat onomkeerbaar is. 

De handelingen die ik uitvoer worden zonder publiek geregistreerd door een fotograaf of camera-man, en meestal wordt het beeldmateriaal achteraf gematerialiseerd in een sculptuur. De ‘acties’ zijn ook de eerste werken waarin de menselijke figuur op het toneel verschijnt, zijnde mezelf.

Het gebruik van een menselijk lichaam lijkt me in die acties wel legitiem en noodzakelijk. Wat hij uitvoert en belichaamt is namelijk het mens-zijn zelf. (bv. Rood zaaien, aan landschappen draaien om de achterkant te zien te krijgen, accolades op het hoofd zetten en op de tast op zoek gaan naar de Gulden Snede, twee-maal door dezelfde rivier proberen te stappen, op een ladder midden in een rivier klimmen, metalen kijkdozen rondzeulen doorheen het land, op safari gaan in de zoo…). Daar wordt de mens getoond die als het ware zijn zelfportret aan het boetseren is.

********************

It’s torn, spring 2020, creatie

I see you in windows that open so wide
There's nothing beyond them and no one inside
You kick off your sandals and shake out your hair
The salt on your shoulders like sparks in the air
There's silt on your ankles and sand on your feet
The river too shallow, the ocean too deep
You smile at your suffering, the sweetest reprieve
Why did you leave us? Why did you leave?

You kick off your sandals and shake out your hair
It's torn where you're dancing, it's torn everywhere
It's torn on the right and it's torn on the left
It's torn in the center which few can accept

It's torn where there's beauty, it's torn where there's death
It's torn where there's mercy but torn somewhat less
It's torn in the highest from kingdom to crown
The messages fly but the network is down
Bruised at the shoulder and cut at the wrist
The sea rushes home to its thimble of mist
The opposites falter, the spirals reverse
And Eve must re-enter the sleep of her birth
And up through the system, the worlds are withdrawn
From every dominion the mind stood upon
And now that it's over and now that it's done
The name has no number, not even the one

Come gather the pieces all scattered and lost
The lie in what's holy, the light in what's not
The story's been written, the letter's been sealed
You gave me a lily, but now it's a field

You kick off your sandals and shake out your hair
It's torn where you're dancing, it's torn everywhere

Leonard Cohen

********************

www.timvolckaert.be

Foto: Axel Himburg